Amaç: Bu çalışmanın amacı, İlişkisel Yaşlanma Kaygısı Ölçeğinin Türkçe diline uyarlanmasıdır.

Gereç ve Yöntem: Araştırmanın çalışma grubu kolayda örnekleme yöntemi ile belirlenen 258 kişiden oluşmaktadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak İlişkisel Yaşlanma Kaygısı Ölçeğinin Türkçe’ye çevrilmiş ve alanın uzmanlarının kontrolünden geçmiş formu kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS, JAMOVI, LISREL programları aracılığıyla analiz edilmiştir.

Bulgular: Ölçeğin orijinal ölçekte olduğu gibi 3 faktörlü yapıyı desteklediği görülmüştür. Ölçeğin genel Cronbach Alpha Katsayısı 0,902 olarak bulunmuştur. “Kişisel İçselleştirilmiş Yaşlanma Kaygısı, Yaşlılara Karşı Kolektif Yakınlık, İlişkisel Yaşlanma Kaygısı” alt boyutlarına ilişkin Cronbach Alpha Katsayısı değerleri ise sırasıyla 0,740; 0,915; 0,832’dir. KMO değerinin 0,898 olduğu ve Bartlett testinin anlamlı (x²=2521,355;p<0,01) olduğu tespit edilmiştir.

Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) Kaynak ölçekte yer alan yapının Türkçe ’ye uyum gösterip göstermediğini anlamak için χ²/ sd, CFI, RMSEA, RMR, IFI, PNFI, PGFI uyum değerlerine bakılmıştır. Sonuçlar, kaynak ölçeğin dil ve yapısının hedef ölçeğe başarılı bir biçimde uyarlandığını göstermiştir.

Sonuç: İlişkisel Yaşlanma Kaygısı Ölçeğinin Türkçe diline uyarlandığı bu çalışmada, orijinal ölçekle uyumlu olarak “Kişisel İçselleştirilmiş Yaşlanma Kaygısı, Yaşlılara Karşı Kolektif Yakınlık, İlişkisel Yaşlanma Kaygısı” alt boyutları elde edilmiştir.

Tablo 1. Katılımcıların yaş grubu.

Yaş Grubu	N	%
20-29	43	16,7
30-39	43	16,7
40-49	40	15,5
50-59	47	18,2
60-69	51	19,8
70-79	34	13,2

İlişkisel Yaşlanma Kaygısı Ölçeği Kaynak Çalışma

İlişkisel Yaşlanma Kaygısı Ölçeği (Gendron vd., 2020) tarafından ilişkisel bir süreci yansıtan çok boyutlu bir yapı olarak yaşlanmaya ilişkin tutumları ölçme amacıyla geliştirilmiştir. Ölçek, ilişkisel yaşlı ayrımcılığı teorisine dayandırılarak ve Aging Anxiety Scale (AAS; Lasher & Faulkender, 1993) yararlanılarak geliştirilmiştir. 4 alt boyutu bulunan AAS’nin yaşlı insan korkusu (fear of old people) alt boyutuna ait 5 madde ve psikolojik kaygılar(psychological concerns) alt boyutuna ait 5 madde İlişkisel Yaşlanma Kaygısı Ölçeği’ne uyarlanmıştır. Her iki alt ölçeğin bu uyarlaması, yaştan bağımsız olarak cevaplanabilecek daha kapsayıcı bir soru oluşturmak için yaşlı kelimesinin eskiye çevrilmesini içermektedir. Ayrıca ilişkisel yaş ayrımcılığını temsil etmek üzere altı madde ölçeği geliştirenler tarafından oluşturulmuştur.

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30897920/

Gendron T, Inker JK, Andricosky R, Zanjani F. Development of the Relational Ageism Scale: Confirmatory Test on Survey Data. Int J Aging Hum Dev. 2020 Apr;90(3):281-296. doi: 10.1177/0091415019836956. Epub 2019 Mar 21. PMID: 30897920.

İlişkisel Yaşlanma Kaygısı Ölçeği (Uyarlanan TÜRKÇE Ölçek)

BOYUT 1: Kişisel İçselleştirilmiş Yaşlanma Kaygısı

3.Yaşlılığımda keyif alacak bir şey bulamamaktan korkuyorum

4.Yaşlılığımda zamanımı dolduracak birçok şeyim olacak

6.Yaşlandıkça hayatla ilgili iyi hissetmeyi bekliyorum

9.Yaşlılığımda kendime ilgili iyi hissetmeyi bekliyorum

11.Yaşlılığımda hayatın anlamı olmamasından korkuyorum

BOYUT 2: Yaşlılara Karşı Kolektif Yakınlık

1.Yaşlı insanların arasında bulunmaktan keyif alırım

2.Yaşlı yakınlarımı ziyaret etmeyi severim

5.Yaşlılarla konuşmaktan keyif alırım

7.Yaşlıların arasında bulunmaktan keyif alırım

10.Yaşlılar için bir şeyler yapmaktan keyif alırım

BOYUT 3: İlişkisel Yaşlanma Kaygısı

8.İnsanlar yaşlandığımda beni görmezden gelecek

12.Başkaları yaşlılığımda katkılarıma değer verecek

13.Yaşlılığımda fikirlerimin başkaları için bir önemi olmayacak

14.Yaşlılığımda insanlar bana saygı gösterecek

15.Yaşlılığımda insanlar beni yeterli biri olarak görecekler

16.Yaşlılığımda insanlar beni bilgili birisi olarak görecek

Puanlama

BOYUT 1: 3 ve 11 maddeler tersten puanlanmaktadır. Bu boyuttan alınan düşük puanlar Kişisel İçselleştirilmiş Yaşlanma Kaygısının azaldığı anlamına gelmektedir.

BOYUT 2: Tersten puanlanan madde bulunmamaktadır. Bu boyuttan alınan düşük puanlar “Yaşlılara Karşı Kolektif Yakınlığın arttığı anlamına gelmektedir.

BOYUT 3: 8 ve 13 maddelere tersten puanlanmaktadır. Bu boyuttan alınan düşük puanlar İlişkisel Yaşlanma Kaygısının azaldığı anlamına gelmektedir.

Ölçeğin toplam puanı bulunmamaktadır. Her bir boyut ayrı ayrı değerlendirilmelidir.

Ölçeğin toplam puanı bulunmamaktadır. Her bir boyut ayrı ayrı değerlendirilmelidir.

Kaynak Gösterme

İlişkisel Yaşlanma Kaygısı Ölçeği’nin Türkçeye uyarlanmasına dair bilgiler  https://archhealthscires.org/en/adaptation-of-relational-aging-anxiety-scale-into-turkish-13412 adresinde “Adaptation of Relational Aging Anxiety Scale into Turkish” isimli çalışmada yer almaktadır.

Bu makaleyi şu şekilde alıntılayın:

Çay M, Yanardağ U, Zubaroğlu Yanardağ M. Adaptation of relational aging anxiety scale into Turkish. Arch Health Sci Res. January 10, 2023. DOI: 10.5152/ArcHealthSciRes.2022.22035.

PDF ve WORD Dosyaları

İLİŞKİSEL YAŞLANMA KAYGISI ÖLÇEĞİ

İLİŞKİSEL YAŞLANMA KAYGISI ÖLÇEĞİ